Đạo và Đời
Quản Trị Diễn Đàn 0989.913.611
Shaman giáo và sự tương đồng với Đạo Mẫu ở Việt Nam
1. Shaman Giáo Là Gì
Shaman giáo (Saman giáo) là một hình thức tín ngưỡng cổ xưa, có thể hiểu Shaman là tín ngưỡng dân gian, có ở tất cả các quốc gia trên thế giới từ thời cổ đại và nguyên thủy nhất của loài người.
Theo từng nơi, shaman có cách gọi khác nhau, nhưng điểm chung là tôn thờ Thần bản địa, mang tính chất sơ khai, do Tu tế, Thầy mo, Phù thủy, Pháp sư, Ông đồng, Bà đồng, Cô đồng, Cậu đồng,... theo nhiều cách gọi tùy nơi nhưng lại giữ chung vai trò là sứ giả, người đại diện, người hầu cận cho Thần Linh và giúp con người giao tiếp với Thần Linh, truyền đạt ý chí của Thần Linh, giúp Thần Linh giao tiếp với tín đồ và người dân, qua đó nhờ Thần linh chỉ dạy và giúp đỡ những điều mong muốn của con người với Thần Linh
Các thầy có nhiệm vụ phụng sự và cúng tế lễ cho Thần Linh, khi hành lễ luôn kèm theo hành động nhảy múa và kêu gọi hoặc hát xướng xem như lời chú ngữ để mời thỉnh Thần Linh ứng hiện, ở Việt Nam gọi là Hầu Đồng
2. Shaman Giáo ở một số quốc gia
2.1. Nước Mỹ
Trong số nhiều người Mỹ bản địa shaman giáo là khía cạnh quan trọng nhất của đời sống tôn giáo. Shaman được đặc trưng bởi sức mạnh siêu nhiên có được do kết quả của một trải nghiệm cá nhân trực tiếp. Cho dù sức mạnh này có được một cách tự phát hay sau một nhiệm vụ tầm nhìn tự nguyện , thì shaman tương lai phải trải qua một số thử thách khai tâm nhất định. Nhìn chung, các shaman trong các nhóm này sử dụng sức mạnh của họ theo cách ảnh hưởng đến toàn bộ xã hội.
Các pháp sư Bắc và Nam Mỹ, họ tuyên bố rằng họ có thể kiểm soát thời tiết, biết trước tương lai, có thể vạch trần thủ phạm trộm cắp, v.v. là người chữa bệnh, là trung gian giữa con người và các vị Thần hoặc linh hồn, và ở một số vùng nhất định, là người hướng dẫn linh hồn người chết đến nơi ở mới của họ . Họ cũng đảm bảo rằng các nghi lễ được tiến hành đúng đắn, bảo vệ bộ tộc khỏi các linh hồn ma quỷ và mà thuật…
2.2. Đông Nam Á và Châu Đại Dương
Shaman giáo phổ biến ở Bán đảo Mã Lai và Châu Đại Dương . Trong số những người dân ở Bán đảo Mã Lai , các pháp sư chữa bệnh với sự giúp đỡ của các linh hồn lên trời. Nhưng ảnh hưởng của tín ngưỡng Ấn Độ-Mã Lai cũng đáng chú ý, như khi các pháp sư được cho là đạt được trạng thái xuất thần bằng cách nhảy múa. Ở quần đảo Andaman, pháp sư có được sức mạnh của mình từ việc tiếp xúc với các linh hồn…
Những dấu hiệu đặc biệt của Sahman giáo Malayan là việc triệu hồi linh hồn và đạt được trạng thái xuất thần (lupa ), trong đó các linh hồn bắt giữ shaman, chiếm hữu anh ta và trả lời các câu hỏi của mọi người. Các phẩm chất trung gian cũng là đặc điểm của các hình thức shaman giáo khác nhau ở Sumatra, Borneo và Celebes…
Sự chiếm hữu của các vị thần hoặc linh hồn là một đặc điểm của người Polynesia tôn giáo xuất thần . Tần suất cực kỳ cao của việc bị chiếm hữu trong khu vực đó đã tạo điều kiện cho sự phát triển của các Linh mục, người được truyền cảm hứng, người chữa bệnh và phù thủy, bất kỳ ai trong số họ cũng có thể thực hiện các phương pháp chữa bệnh kỳ diệu…
2.3. Trung Quốc
Shaman nghĩa là ông đồng, Thuật ngữ này lấy từ dân tộc Mãn ở đông bắc Trung Quốc. Đối tượng tôn thờ thường là các vị Thần bản địa có nguồn gốc từ Tu Tiên với tên gọi là Địa Tiên
2.4. Nhật Bản
Ở Nhật Bản thì có hệ thống đền thờ gọi là Thần Xã hay Đền Thần theo nghĩa Hán Việt, những vị này cũng được gọi là pháp sư, là những người thực hiện nghi lễ cúng tế Thần Linh và trên điện thờ là một cái gương đồng với một bài vị có ghi hàng chữ là Đại Minh Thần là biểu tượng của thần Mặt Trời cũng tức là Nhật Hoàng Thượng Đế là vị thần tối cao của bầu trời, của ánh sáng và sự sống. Xét cho cùng cũng là mang hàm nghĩa tín ngưỡng bản địa nguyên thủy như Shaman và những vị Pháp sư giữ đền Thần là Sứ giả để truyền đạt ý chí của Thần Linh
2.5. Triều Tiên và Hàn Quốc
Ở Triều Tiên cũng có Shaman giáo có nét tương tự như Đạo Mẫu và Vu giáo ở Trung Quốc. Triều Tiên có hình thức hầu đồng liên quan đến tín ngưỡng thờ mẹ tương đồng với Việt Nam.
3. Sự tương đồng với Đạo Mẫu ở Việt Nam
Ở Việt Nam có Đạo Thánh Mẫu thờ Tam phủ và Tứ phủ và thờ Trần triều, tương tự như hình thức Shaman trên thế giới. Các thầy trong Đạo Mẫu gọi là các Thanh Đồng, ở các dân tộc thiểu số gọi là Thầy mo hay Phù thủy
Các thầy đồng có các khoa Hầu Đồng, từ xưa cũng còn lưu truyền các phép "đánh đồng thiếp" và "Thiếp tính Sơn Trang phụ đồng"... để kiều vong người đã mất nhập vào thân nhân.